Araba Radyatör Fanı Nedir? Ne İşe Yarar? 5 Arıza Sebebi | 2024

Otomobilde muhakkak performans göstermesi beklenen parçalardan birisi şüphesiz radyatör fanı sistemidir. Temelde motorun soğutmasını sağladığı bilinse de ek olarak sisteme çok sayıda katkısı bulunur. Fakat arabadaki radyatör kısmına entegreli fanın çalışmaması bir sürücünün karşılaşmak isteyeceği son arıza türlerinden birisidir. Çünkü içten yanmalı motor tiplerinde sürekli yanma işlemi meydana gelir ve buna bağlı olarak yüksek ısı açığa çıkar. Fan sistemi de sürüş esnasında motoru soğutur.

Motor soğutma sisteminde en kritik işlevselliğe sahip parçaların başında radyatör pervanesi olarak da bilinen fan sistemleri gelir. Sürücüler çoğu zaman “fan çalışmıyor” ya da “fan durmuyor” gibi sorunsallar ile karşılaşır. Bunlara çözüm bulmak için sistemin kendisini tanımak gerekir. Peki ama radyatör fanı nedir? Ne işe yarar? Neden fan durmaz? Arabada motor fanının çalışmama sebebi nedir? İşte detaylar…

Arabadaki Radyatör Fanı Nedir?

2000’li yıllarında başında otomotiv sektörünün icat ettiği bir sistem olan, tasarıma göre değişse de genelde aracın ön kısmında bir pervane şeklinde bulunan ve motordaki yanma sonucu ortaya çıkan ısıyı soğutan sisteme araç radyatör fanı denir. Otomotiv literatüründe “motor fanı” olarak da ifade edilebiliyor. Çalışma prensibi, belli oranda ısı açığa çıkınca aktif olmaya dayalıdır. Örneğin motordaki ısı 90 dereceyi aşarsa fan motoru aktif olur ve dönen pervane sayesinde bir soğuk hava akışı ortaya çıkar. Bu da motoru soğutan bir durumdur.

Radyatör tipi fanlar kademeli ya da kademesiz özelliklerde üretilebilir. Kademeli fan sistemlerinde ısının yüksekliğine göre otomatik bir pervane hızı yakalanır. Fakat kademesiz motor fanlarında ise sistem aktif olduğunda her aşamada fan hızı stabildir. Yeni nesil araçlarda çift kademeli fan modellemesinin kullanıldığı görülüyor.

Radyatör Fanı Ne İşe Yarar?

Motor soğutma sistemindeki su, sürüş esnasında yüksek ısıya ulaşırsa, fan sistemi devreye girer ve soğutma görevi görür. Mesela su sıcaklığı 90 dereceyi aştığında fan çalışır ve ısıyı 90 derecenin altına geriletir. Radyatör sistemi bakır materyalinden üretildiği için fandan gelen soğuk hava akımı, suyun da ısısını düşürmeyi sağlamaktadır. Radyatörde sus soğur ve tekrar motor kısmına aktarılır.

Radyatörde bulunan fan, radyatör sisteminin tam tersi istikamette üflemelidir. Kimi zaman pervanelerin aksi yönde üfleme sorunsalı doğabilir ve bu da soğutmayı engeller. Doğru yönde üfleyip üflemediğini öğrenmek ise çok basit. Aracın ön kısmına bir kağıt koyun. Eğer kağıt size doğru savrulmuyorsa sistem doğru işliyor demektir.

Radyatör Fanı Arızaları Hakkında Sık Sorulan Sorular

Eski ya da yeni nesil otomobillerin tamamında radyatör fanı arızası ile karşılaşılabilir. Fanın hiç çalışmaması, yavaş devir çalışması ya da sürekli durmadan dönmesi en sık görülen arıza tipleridir. Sebepleri ise çok sayıda senaryo ile açıklanabilir. En çok da yaz aylarında fan arızaları görülür ve motorda harareti yükselttiği için ciddi problemleri ortaya çıkarabilir.

Araçtaki radyatör fanı arızalarının en çok görülen sebepler:

• Fan motoru arızalandığında pervane dönmez.
• Fan müşürü arızası bu soruna yol açabilir.
• Motor su kanallarına hava girmesi.
• Fan kablolarında yaşanacak kopmalar.
• Radyatördeki fanın sıkışması ya da gevşemesi.

a)      Radyatör Fanı Devreye Neden Girmez?

Araçta motor fanının devreye girmeyeceği durumlar yaşanabiliyor. Araç kullanım esnasında motor ısısı kritik eşiği aştığında bile fan pervanesi dönmez. Ciddi bir arıza tipidir. Bunun en tipik sebebi fan müşürü arızalanmasıdır. Müşür arızalandığında fana elektrik sinyali gönderilmez. Dolayısıyla da sistem aktif olmaz. Vakit kaybetmeksizin servise gidilmeli. Özellikle yaz aylarında bu soruna dikkat edilmeli.

b)      Arabada Radyatör Fanı Neden Sürekli Çalışır?

Araçta sadece fan çalışmama sorunsalı yaşanmaz. Çoğu kez fan durmaksızın çalışır. Hatta öyle ki araç durduğunda bile uzun süre fan çalışma sesini duyarsınız. Fan motorunun sürekli çalışma sebebi, müşür seviyesinin düşük seviyede ayarlanmasıdır. Yani şöyle özetleyelim: Normalde 90 derece üzeri ısınmalarda devreye girmesi gereken ve bu ısının altındayken durması gereken fan, eğer müşür derecesi 40 olursa, araç motoru soğukken de çalışmaya devam eder.

c)      Radyatör Fanlarının Ömrü Ne kadar?

Radyatörler dayanıklı ve uzun ömürlü sistemlerdir. Kullanım ömrü ise kişinin performansına ve araç kullanım tecrübesine göre değişebilir. Genelde 2 ila 3 yıl içerisinde radyatör fanı değiştirilmesi öneriliyor. Eski model arabalarda her yıl değiştirildiği de olabiliyor. Periyodik bakımlarda bu aksanlar mutlaka incelenir ve ömrünü tüketen fan değiştirilir.

Güncel Radyatör Fanı Fiyatları 2024 Listesi

Arızalanan bir motor fanını kurtarma yani tamir etme ihtimali düşüktür. Motor parçası ya da pervane kısmı yeni haliyle değiştirilmesi önerilir. 2024 yılının radyatör fanı fiyatları da belli oldu. Yaklaşık 2,000 TL seviyesinden başlayan parça, modele göre 3,000 TL’ye çıkabilir. Değişim için de 500 TL gibi bir işçilik ödemesi yapılıyor. 2025 yılında da bu fan modellerinin fiyatına %30 zam gelmesi bekleniyor. Buna göre en ucuz radyatör fanının 2025 yılında 2,500 TL seviyesine çıkması öngörülüyor.

2024 yılı araba radyatör fanı parça fiyat listesi:

Araba Radyatör Fanı Tamiri Pahalı mı?

Araba radyatör fanının tamir maliyeti, hasarın türüne, aracın marka ve modeline, kullanılan yedek parçaların kalitesine ve tamiratın yapıldığı yerin konumuna göre değişir. Genel olarak, radyatör fanının tamiri, yeni bir fan takılmasını gerektiriyorsa ve motor veya diğer bileşenlerde herhangi bir hasar oluşmamışsa, maliyet daha düşük olabilir. Ancak, fanın tamamen değiştirilmesi gerekiyorsa ve diğer bileşenlerde de hasar varsa maliyet artabilir.

Radyatör fanının tamir maliyetini etkileyen bazı faktörler şunlardır:

• Hasarın Türü: Radyatör fanı tamiri, genellikle fan motorunun arızalanması, kanatlarının kırılması veya fanın korozyona uğraması gibi çeşitli nedenlerle gerekebilir. Hasarın türüne ve boyutuna bağlı olarak tamir maliyeti değişir.
• Yedek Parçaların Maliyeti: Radyatör fanı tamirinde kullanılacak yedek parçaların kalitesi ve maliyeti önemlidir. Orijinal ekipman üreticisi (OEM) parçalar genellikle daha pahalı olabilirken, aftermarket veya ikinci el parçalar daha uygun fiyatlı olabilir.
• İşçilik Maliyeti: Radyatör fanı tamiri için gereken işçilik maliyeti değişebilir. Tamiratı bir otomobil servisinde veya bağımsız bir tamircide yaptırmanın maliyeti farklılık gösterebilir. Ayrıca, tamiratın ne kadar sürede tamamlanacağı da maliyeti etkileyebilir.
• Ek Hasarlar: Radyatör fanının arızası, genellikle diğer bileşenlere veya aracın motoruna zarar vermiş olabilir. Bu durumda, ek hasarların onarımı da maliyeti artırabilir.

Genel olarak, radyatör fanı tamiri, diğer otomobil tamirleri gibi değişken bir maliyete sahiptir. Ancak, arızanın tespit edilmesi ve tamiratın zamanında yapılması, daha ciddi hasarların önlenmesine ve maliyetin kontrol altında tutulmasına yardımcı olabilir. Eğer aracınızda radyatör fanıyla ilgili bir sorun olduğunu düşünüyorsanız, bir uzmana danışarak durumu değerlendirmeniz önemlidir.

İlginizi çekebilir: Silindir Kapak Contası Nedir? Conta Değişimi ve Fiyatı